Yusuf

Yusuf ya da Zafenadpena (Arapça: يوسف/Yusuf, İbranice: יוֹסֵף/Yosef), İbrani din büyüğü ve atası . İslamiyet'e göre peygamberdir. Yakup'un (İsrail) oniki oğlundan en küçüğünün (Bünyamin) bir büyüğüdür. İsrailoğulları'nı meydana getiren oniki boydan birinin başıdır. Büyükbabası İshak, büyük-büyükbabası İbrahim'dir. Yakup'un en sevgili eşinden olan en sevgili oğludur. Tanah'a göre Yakup tarafından Yusuf'a rengarenk bir kaftan hediye edilmiştir. Yusuf'a Tanrı tarafından rüyaları yorumlama ilmi bahşedilmiştir. Kıskanç ağabeyleri tarafından önce kuyuya atılmış, sonra Mısır'lılara köle olarak satılmıştır.

Musevi ve İslami kaynaklardaki Yusuf bahsi büyük benzerlik göstermektedir. Hristiyanlık'taki bahsi Musevilikteki ile aynıdır. Tanah ve Eski Ahit'in Yaratılış (Tekvin) kısmı ile Kur'an'da Yusuf Suresi'nde Yusuf'un yaşam hikâyesi anlatılır.

İslam'a göre

Yusuf İslamiyete göre peygamberdir. Hayat hikâyesi Yusuf Suresi'nde kısaca anlatılır. Kur'an'daki hikâyesi Tevrat'takiyle paraleldir. Kur'an'da bahsedilmeyen ayrıntılar İslam alimleri tarafından açıklanmıştır.

Yusuf konusunda Kur'an ile Tevrat'taki farklı noktalar

Kur'an da babasının Yusuf'a verdiği uzun renkli kaftandan sözedilmez.

Kur'an'a göre Yusuf "güneş, ay ve on bir yıldızı kendisine secde ederken gördüğünü". kardeşlerinden önce babasına söyler ve babası onu bu rüyayı kardeşlerine anlatmaması konusunda tembihler. Aksi takdirde ona tuzak kuracaklarını söyler. Kur'an'da Yusuf'un diğer rüyasından bahsedilmez.

Kardeşleri kıra gittikleri birgün Yusuf'u da yanlarında götürmek isterler ancak Yakup onu bir kurdun yemesinden korktuğunu söyler. Daha sonra ikna olur ve gitmesine izin verir. Tevrat'ta ise ağabeylerinin neler yaptıklarını kendisine haber vermesi için Yakup tarafından gönderilir.

Kardeşleri onu öldürmeyi planladıklarında aralarından biri kuyuya atmayı önerir. Kur'an'da ismi verilmeyen bu kardeş Tevrat'a göre Ruben'dir ve Yusuf'u kurtarmaya çalışmaktadır. Kur'an'da Ruben'in onu kurtarmaya çalıştığından bahsedilmez. Aksine birilerinin Yusuf'u alıp götürmesini dilediği belirtilir.

Kardeşleri Yusuf'un kanlı gömleğini Yakup'a getirirler ve onu bir kurdun yediğini söylerler. Tevrat'a göre ise kardeşleri "Bunu bulduk" diyerek Yusuf'un renkli kaftanını getirmiş, kurt yemiş olabileceği teşhisini Yakup koymuştur.

Yusuf'un kuyuda kimler tarafından bulunduğu Kur'an'da belirtilmez. Ağabeylerinin onu kuyuda terkettiği belirtilir. Tevrat'a göre ise onu Midyan'lı İsmailoğulları'na satmışlardır.

Yusuf'un köle olarak satıldığı evde hanımı onunla birlikte olmak ister ve Yusuf kaçarken gömleğini arkadan yırtar. Gömlek önden değil de arkadan yırtıldığı için efendisi Aziz, Yusuf'a inanır ancak dedikodudan korkarak onu zindana attırır. Tevrat'ta ise Yusuf elbisesini bırakarak kaçmıştır ve efendisi muhafız birliği komutanı Potifar, hanımına inanır.

Kur'an'da zindan arkadaşlarının kimliklerinden bahsedilmez. Yusuf onları Allah'a inanmaya davet eder.

Kur'an'a göre firavunun rüyasını eski zindan arkadaşı zindana gelerek Yusuf'a anlatır ve yorumlamasını ister. Tevrat'ta ise Yusuf Firavun'un huzuruna çıkarak yorumlar. Rüya ve yapılan yorum paralel olmakla beraber ufak farklılıklar vardır.

Kardeşleri Yusuf'un huzuruna çıktığında geçen olaylar Kur'an'da anlatılmaz. Kardeşleri torbalarında paralarını bulunca bununla yeniden erzak almak isterler. Tevrat'ta ise parayı geri getirerek iade ederler. Yeni erzak için de iki misli para getirirler.

Kur'an'a göre emniyet tedbiri olarak Mısır'a herbiri ayrı kapılardan girerler. Tevrat'ta bundan bahsedilmez.

Kur'an'a göre Mısır'dan ayrılırlarken torbalarına saklanan değerli şey kralın su maşrapasıdır. Tevrat'a göre ise Yusuf'un fal baktığı gümüş şarap kasesidir.

Kur'an'a göre Yusuf, Bünyamin'e gizlice ağabeyi olduğunu açıklar. Diğerleri sonradan onun Yusuf olduğunu anlarlar. Tevrat'ta ise Yusuf toplu halde hepsine açıklar.

Kur'an'a göre Yakup'un gözleri Yusuf'un acısından boz olur. Yusuf onu iyileştirmek için gömleğini gönderir. Yakup'un gözleri açılır. Tevrat'ta bundan bahsedilmez.